वंदे भारत एक्स्प्रेसला (vande Bharat) प्रवाशांचा चांगला प्रतिसाद मिळत आहे. महाराष्ट्रात (Maharashtra) सध्या चार वंदे भारत एक्स्प्रेस धावत आहेत. पण लवकरच मुंबईतून देशातील पहिली स्लीपर वंदे भारत धावणार आहे. चेन्नईच्या आयसीएफ फॅक्टरीत वंदेभारचे स्लीपर कोच तयार केले जात आहेत. सुत्रांच्या माहितीनुसार, वंदे भारत स्लीपर ट्रेन मुंबई-दिल्ली या मार्गावर धावणार आहे.

मुंबई ते दिल्लीदरम्यान मिशन रफ्तारचे कामही जवळपास अंतिम टप्प्यात आहे. या आर्थिक वर्षात हे काम पूर्ण होईल, अशी अपेक्षा आहे. अशा परिस्थितीत, सूत्रांवर विश्वास ठेवला तर, मुंबई-दिल्ली मार्गावर पहिली वंदे भारत स्लीपर ट्रेन धावू शकते.

मुंबईवर लक्ष का?

मुंबई-अहमदाबाद आणि मुंबई-दिल्ली मार्ग हे नेहमीच रेल्वेचे पैसे खर्च करणारे मार्ग राहिले आहेत. या मार्गावर देशातील सर्व प्रिमियम गाड्या धावतात.

1972 मध्ये या मार्गावर राजधानी एक्स्प्रेस चालवण्यात आली होती, जी आता तेजस-राजधानी एक्सप्रेस ट्रेन झाली आहे. देशातील पहिली खाजगी तेजस एक्सप्रेस ट्रेन देखील मुंबई-अहमदाबाद मार्गावर धावते. या मार्गावर एसी डबल डेकर ट्रेनही धावत असून देशातील पहिली हायस्पीड म्हणजेच बुलेट ट्रेनचा मार्गही तयार करण्यात येत आहे. 

दिल्ली-मुंबई मार्गावर विमानसेवा असो की रेल्वेसेवा, या मार्गावर नेहमीच मागणी असते. यामुळेच जनता येथे पैसा खर्च करण्यास तयार आहे. या मार्गावर पहिली वंदे भारत स्लीपर ट्रेन चालवण्याचे आणखी एक कारण म्हणजे महाराष्ट्र आणि मध्य प्रदेशच्या निवडणुका, ज्याचा विचार करून रेल्वे निर्णय घेऊ शकते.

काय आहे 'मिशन रफ्तार'

मुंबई-दिल्ली प्रवासाचा वेळ १६ तासांवरून १२ तासांवर आणण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. 2017-18 मध्ये या प्रकल्पाला मंजुरी मिळाली होती. त्यासाठी मुंबई ते दिल्ली दरम्यान ट्रॅकचे मजबुतीकरण, पुलाचे मजबुतीकरण, ओएचईचे आधुनिकीकरण, संपूर्ण मार्गावर आरमार यंत्रणा बसवणे, ट्रॅकच्या दोन्ही बाजूला कुंपण घालणे आदी कामे करण्यात येत आहेत. संपूर्ण मार्ग ताशी 160 किमी वेगाने सक्षम करणे हे या कामाचे उद्दिष्ट आहे.

प्रगती अहवाल काय आहे

मुंबई सेंट्रल ते नागदा दरम्यानच्या ६९४ किमी लांबीचे काम सुरू आहे. मुंबई सेंट्रल ते नागदा व्यतिरिक्त, पश्चिम रेल्वेच्या अखत्यारीतील वडोदरा ते अहमदाबाद दरम्यान सुमारे 100 किमीचे काम सुरू आहे. या संपूर्ण कामासाठी 3,227 रुपये खर्च करण्यात येत आहे. १९५ किमीपर्यंत संरक्षण भिंत बांधायची होती, त्यापैकी ३० किमीचे काम पूर्ण झाले आहे.

मुंबई ते अहमदाबाद या 570 किमीपैकी 474 किमीचे मेटल बॅरियर फेन्सिंगचे काम पूर्ण झाले आहे. याशिवाय पश्चिम मध्य रेल्वे नागदा ते मथुरा या ५४५ किमीवर काम करत आहे. यासाठी 2,664 कोटी रुपये खर्च केले जात आहेत. उत्तर मध्य रेल्वे मथुरा ते पलवल 82 किमीचे काम करत आहे आणि पलवल ते दिल्ली दरम्यान 57 किमीचे काम उत्तर रेल्वे करत आहे.

वंदे भारत स्लीपर ट्रेन तयार होत आहे

ICF ने 86 वंदे भारत ट्रेन बनवण्याचे कंत्राट दिले होते, त्यापैकी 9 ट्रेन स्लीपर व्हर्जनच्या असतील. स्लीपर व्हर्जनचा प्रोटोटाइप लवकरच तयार होत आहे. याशिवाय पुढील चार वर्षांत रेल्वेला देशभरात एकूण 400 वंदे भारत ट्रेन चालवायची आहेत. यामध्ये वंदे भारत सीटिंग व्हर्जन, वंदे भारत स्लीपर व्हर्जन आणि वंदे भारत मेट्रो व्हर्जन या नावांचा समावेश आहे.

मुंबई रेल विकास कॉर्पोरेशन (MRVC) EMU लोकल ट्रेनऐवजी वंदे भारत मेट्रो आवृत्तीसाठी निविदा दस्तऐवज अपलोड करत आहे. आणखी 240 वंदे भारत स्लीपर आवृत्ती गाड्यांची निविदा लवकरच ICF कडून देण्यात येईल. या गाड्या राजधानी आणि दुरांतो मार्गावर धावतील.

हेही वाचा

आता भगव्या रंगात दिसणार वंदे भारत एक्स्प्रेस

मुंबई-गोवा ‘वंदे भारत’मध्ये लवकरच स्लिपर कोच, 'या' तारखेपासून होणार बदल